Menú

Domingo 20 de junio 2021

Hoy es domingo, es el Día del Padre, día que todos los padres esperaban para tomarlo de pretexto y así emborracharse. Este día se festeja cada tercer domingo del mes de junio Hoy muchas familias se reunieron a festejar con la familia. Muchos festejaron bien, brindaron con su agüita de fruta, otros con refrescos, pero la mayoría brindó con cerveza. Lo malo de los que brindaron con cerveza es que su fiesta no terminó bien. En mi casa preparamos la comida para festejar. Cociné pollo adobado, que es la comida que más le gusta a mi esposo y, de tomar, hubo refresco. Así de sencilla fue nuestra celebración en mi casa. En casa de mi mamá no fuimos a convivir porque mi papá y mis hermanos desde temprano empezaron a tomar y, conociéndolos, sabemos lo que hacen cuando toman. Por eso no es conveniente que nosotros vayamos a pasar el día con ellos. Y pues, aunque nuestro papá se sintió mal de que no hayamos ido a verlo y felicitarlo, fue lo mejor. Más tarde mi mamá nos avisó que mi papá y mis hermanos ya estaban bien pedos y se estaban peleando entre ellos. Mi mamá decía que nos avisaba por si ellos se llegan a lastimar de más. Ya nosotras estábamos enteradas de que solitos se lastimaron, pero nada podemos hacer, no podemos ayudarlos. A mí me duele mucho saber que se están peleando, porque ni siquiera podemos ayudarlos, pues si intentamos intervenir nos puede ir mal. Nos pueden llegar a golpear, porque no respetan a nadie. Al que se atraviese a’ lo golpean, pues ellos no están conscientes. Qué mal que el regalo de papá de parte de sus hijos sólo fueron los golpes.
Bejla’e’ domingo, u k’iinil le tatatsilobó, lete’ k’iin ché uch jo’op ku paatkob tu lakal le xiibil máakobo u tia’al u ya’akob la’ten ku kaltalob chen mina’an u yichil. Le k’iina’ ku k’inbesa’al ti’ u chuk óoxp’el domingo te’ wínal te’ junioa. Te’ k’iina’ yabkach ch’i’ibalob tu much’ubalob u tia’ala u k’inbeso’ob. Yaabo’obe’ uts xan uchik u manskob le k’iina’, yane chen yéetel ch’ujuk ja’, yane yéetel u síis ch’ujukil, yéetel jach yaabo’obe’ yéetel u síis k’ajil tu mansob le k’iina’. Ba’ale’ tu’ux ku yantal le suts’o ma’ un ts’o’okol yéetel ki’imak óolal. Ten xan tin najile tin mak’antaj u janalil u tia’al in k’inbesik yéetel in wicham le k’iina’, je’elo’ tin mak’antaj u janalil ti’, leti’ túun le chakbil kaaxo de chak xa’ak’o lete jach ki’ u yu’ubik in wichamo, tia’al ik uk’e chen ch’ujuk síis, je’elo chen bey uchik ik k’inbeskó. Tu najil xan in na’tsile mix bino’oni’ tumen beyo’ jach kitak te’ jatskab k’iin ka tu chunaj u kaltal in tatatsil yéetel bin in lak’obo, je’elo’ to’one’ in k’aj olo’on, in wojlon ba’ax ku betko’ob chen jo’op u kaltalo’ob, la’en ma’ un beytaal ik bin ik maans le k’iin yiknalo’obo’. Je’elo’ kex bey tu yáoltaj in tatatsil ma’ binon íil te’ tu k’iinil e bejla’e’, máas xan uts beyo’. Te’ xan túun te’ kákata ka tu t’anajon in na’tsilé ka tu ya’alajé san bin kalakob in lak’obo’, je’elo’ táan túun u ba’ate’ilo’ob. Je’elo’ leti’ in na’tsilo chen túun ya’alik tumen wa tu betaj wa ba’ax tu ba’obe’ ik ojel beyo’ chen leti’ob tu lobitaj u ba’ob, tumen mix táan mix u beytal ik antkob. Tene’ jach kin yáoltik in wojeltik e bey túun ba’ate’ilo’oba’ tumen xan beyo’ wa ka ok ko’on ik jatso’obe’ tak xan to’on ju topko’one’, tumen mix máak yan tu yicho’ob, je’en máax ka ook ké yaan u topko’ob, tumen tuubul u yicho’ob. Jach k’as beyo’ tumen le síibal tu ts’ajo’ob le paalaló ti’u tatatsilo’obo chen lete’ looxó.

Más días