Menú

Lunes 21 de diciembre 2020

Desde hoy los niños están de vacaciones. Al medio día de hoy pasaron personas del H. Ayuntamiento de Valladolid a regalar dulces y una pelota a todos los niños y niñas. Pasaron de casa en casa para evitar que los niños salgan. Mi esposo se puso a chapear y yo anduve barriendo las hojas del aguacate caído. Por la tarde salimos a dar la vuelta en el centro. Ahí supimos que un borracho agredió y lastimó a un señor de la tercera edad que se encontraba chapeando detrás de su terreno. Al parecer, el borracho no estaba consciente de lo que hizo, por eso lastimó mucho al abuelito, al que tuvieron que llevar al Centro de Salud para un chequeo medico pues no dejaba de sangrar su nariz. El abuelito no reconoció quién era el borracho que lo lastimó, sólo dijo que llegó en una moto y lo empezó a golpear. Dijo que a lo mejor el borracho se confundió y golpeó a la persona equivocada. Después de su revisión médica lo regresaron a su casa, ya que le indicaron que se rompió la vena de su nariz por los golpes pero que todo estaba bien. Hace un tiempo los chavos dejaron de salir en bola al parque, pero hoy vi que había muchos jóvenes estudiantes en el parque y que estaban fumando marihuana. No sé si el comisario no se da cuenta o se está haciendo de la vista gorda, pero eso se ve muy mal.
Bejla’ak chun u p’atal mina’an tsi’ib te’ paalalo’obo’ tu najilo’obo’ jan ts’o’ok xook ti’ob. Te’ chumuk k’iina mano’ob e máako’ob ku ya’lik H. ayuntamiento yano’ob te’ Zakío talo’ob u si’ob baxal yéetel ch’ujuk ti’ paalalo’ob way kaje. Te’ túun ku mano’ob joltakil naje’ yo’osal beyo’ mix táan u jok’ol e paalalo’ob tu najilo’obo’. In Wichame jok’ páak te pach solaró je’elo’ tene’ ka jo’op in jan máan in mistik u le’ e on lúbultakó. Te’ chan okan k’iina jan jok’on te’ k’iwikó. Leti’ túun uchik ik ojeltiké juntul kala’ane tu betaj lob bin ti’ juntul chan nojoch máak ku páak pach bin u solar. E túun e kala’ano’ ma’ bin k’ajan ti’ e ba’ax tu betajó, la’tene’ jach tu lobitaj e chan nojoch máakó, je’elo’ bisa’ab tak te najil e ts’ak yajó yo’osal u yila’al ba’ax uchtí, tumen beyo’ ma’ bin túun ch’enel u jok’ol k’ik tu ni’. U ya’lik e chan nojoch máako ma’bin tu k’aj oltaj máax makil e kalan lobito’o, chen tu ya’laje ti’ bin moto k’uch le máak uchik u betal lóbti’o, tan tak u ya’like wale ma’ leti’ ka’ach e máak ken u topó chen tu’ub u yich ka tu topaj yanal máak. Jelo káj ts’o’oke’ kaj ka súut tu najil, álabti’e chen bin xik u ni’ mix ba’al u jeel uchtí, uts yanlik. Káchile tu chan p’ataj u jok’olo’ob much’lankil e paalal xi’ipalo’ob te k’iwikó, tumen beyo’ k’eyabo’ob ka’ach, ba’ale’ bejla’ake’ tin wilaj ka jok’ano’ob ts’o’okole tan u ts’uts’kob e marihuanaó. Kensa túun bix wa tan u yilik e comis bey e ba’ax ku yuchuló wa xan chen tun betik ma’un yójeltik, ba’ale’ jach máan k’as u yilal.

Más días